czwartek, 22 stycznia 2009


Holocaust (całopalenie – termin angielski, pochodzący z kościelnej łaciny: słowo holocaustum jest adaptacją greckiego holókauston, rodzaj nijaki imiesłowu holókaustos 'spalony w całości', od czasownika holo-kautóo 'spalam ofiarę w całości', spolszczenie: Holokaust. Słowo holocaust (termin religijny) pierwotnie oznaczało tylko ofiarę całopalną i w tym znaczeniu może być stosowane również dziś - jednak w poniższym artykule mowa jest o nowszym, obecnie najpowszechniejszym znaczeniu tego słowa. W tym znaczeniu, jako nazwę własną, Holocaust/Holokaust pisze się wielką literą.) – prześladowania i zagłada milionów Żydów[1] przez władze III Rzeszy oraz jej sojuszników w okresie II wojny światowej.
Jest synonimem pojęcia Szoa (hebr. שואה – całkowita zagłada, zniszczenie, – transkrypcja angielska: Shoah), uważanego przez niektórych za stosowniejsze, gdyż nie odwołujące się do pozytywnego, religijnego znaczenia całopalenia. W Polsce używa się ponadto terminu Zagłada.
Polityka zagłady rozpętana już w połowie 1941, trwała ok. 40 miesięcy. Poprzedzała ją akcja T4, obejmująca zagładę osób psychicznie chorych, w czasie której opracowano technologię masowych mordów. Liczba ofiar Holocaustu jest szacowana na 5-6 milionów, choć dokładna liczba nie jest znana z powodu braku kompletnych ewidencji oraz systematycznego niszczenia archiwów i zacierania śladów przez władze niemieckie w obliczu klęski wojennej. Jedną trzecią tej liczby, czyli ok. 2 miliony, stanowiły dzieci.
Liczba polskich Żydów wśród ofiar Zagłady szacowana jest wg różnych źródeł od 2,6 mln do 3,3 mln osób[2].
Holocaust stanowił bezprecedensową próbę zagłady całego narodu przy użyciu metod przemysłowych, która nigdy wcześniej i później nie była przeprowadzona w takiej skali[3]. Holocaust był wyjątkowy, także dlatego, że w założeniach miał doprowadzić do ostatecznego celowego rozwiązania kwestii żydowskiej, czyli fizycznej likwidacji całego narodu, co nie było wprost wyrażonym celem wobec żadnej innej nacji [4][5]. Stanowił systematyczny i realizowany przez aparat państwowy proces likwidacji całego narodu w tzw. Endlösung der Judenfrage (Ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej) [6].
Polityka Hitlera wobec Słowian i Bałtów (uznawanych za podludzi) również zakładała eksterminację elit naukowych i kulturalnych (ponieważ zdaniem nazistów cywilizacja i sztuka rozwijały się jedynie dzięki nacjom zachodnim [7]), oraz eksploatację pozostałej części narodu poprzez pracę niewolniczą [8], jednak ponieważ przemysłowe ludobójstwo za samą przynależność narodową stosowane była wyłącznie wobec Żydów, do pozostałych zbrodni nazizmu nie używa się zazwyczaj nazwy Holocaust.

Brak komentarzy: